1.0 Mnamo tarehe 09/4/2015 ulifanyika mgomo wa madereva nchini uliohusu malalamiko na kero mbalimbali za madereva.
Katika kuzipatia ufumbuzi kero hizi, tarehe 02/5/2015 aliyekuwa Waziri Mkuu wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Mhe. Mizengo Peter Kayanza Pinda, aliunda Kamati ya Kudumu ya Kutatua Kero na Changamoto mbalimbali katika Sekta ya Usafirishaji.
Kamati hiyo inaundwa na Wajumbe kutoka Serikalini, Umoja wa Madereva
na Vyama vya Madereva, Vyama vya Watumiaji wa Huduma za Usafiri, pamoja
na Wamiliki wa Vyombo vya Usafirishaji. Kutokana na vikao
vilivyofanywa na Kamati hiyo kero na changamoto mbalimbali
zilibainishwa na kufanyiwa kazi. Baadhi zimefanyiwa kazi na
kukamilishwa; nyingine zinaendelea kufanyiwa kazi ili kukamilishwa na
nyingine zitaendela kufanyiwa kazi kwa kuwa ni masuala endelevu.
2.0 Kwa
kipindi chote cha utekelezaji wa hatua za kutatua kero na changamoto
hizo, kumekuwa na utoaji wa taarifa mbalimbali miongoni mwa wadau kuhusu
utendaji na hatua zinazochukuliwa na Kamati. Taarifa hizo zimekuwa
zikitolewa kinyume na mamlaka na taratibu zilizokubaliwa na Kamati na
zimekuwa zikipotosha umma juu ya usahihi wa hatua na hali halisi
ilivyo.
Utaratibu huo umekuwa ukisababisha madhara mbalimbali ikiwemo matishio
ya migomo miongoni mwa madereva, taharuki miongoni mwa watumiaji huduma
na hasara mbalimbali kwa kutokuwepo kwa uhakika wa huduma kwa siku
husika.
3.0 Tarehe
01 Aprili, 2016 Kamati ilifanya kikao kilichowajumuisha Mhe. Jenista
Mhagama (MB), Waziri wa Nchi, Ofisi ya Waziri Mkuu-Sera, Bunge, Kazi,
Vijana, Ajira na Wenye Ulemavu; Mhe. Harrison Mwakyembe (MB), Waziri wa
Katiba na Sheria; Mhe. Mhandisi Edwin A. Ngonyani (MB), Naibu Waziri wa
Ujenzi, Mawasiliano na Uchukuzi; Mhe. Anthony Peter Mavunde (MB), Naibu
Waziri, Ofisi ya Waziri Mkuu-Kazi, Vijana na Ajira; Mwakilishi wa Waziri
wa Viwanda, Biashara na Uwekezaji na Mwakilishi wa Waziri, Wizara ya
Mambo ya Ndani.
Katika kikao hicho, iliazimiwa kuwa Kamati, kwa kushirikisha
wawakilishi wa pande zote, itoe taarifa kwa umma juu ya hatua
zilizochukuliwa na mwelekeo uliopo.
4.0 Hivyo,
Kamati inapenda kutoa taarifa kwa wadau wote wa sekta ya usafirishaji
na wananchi kwa ujumla kwamba, kufuatia hoja za vikao mbalimbali vya
Kamati ya Kudumu na Kamati Ndogo vilivyofanyika kati tarehe 12/5/2015
na 01/04/2016, hatua zifuatazo zimechukuliwa:
4.1 Kuhusu kuendelea kutumia mizani ya Kibaha ili kupunguza muda unaotumiwa na mabasi katika mizani ya Vigwaza; Serikali
ilifunga Mzani wa Kibaha kutokana na sababu za msingi. Hatua za
kuimarisha huduma na kuondoa tatizo la msongamano kwenye mzani wa
Vigwaza zimechukuliwa. Hivyo, hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya
Kamati kwa sasa.
4.2 Kuhusu kushughulikia malalamiko ya wadau juu ya matuta ya barabarani; Serikali
imeanza taratibu za kuyaboresha matuta ili yasilete madhara na
inaangalia uwezekano wa kuyaondoa matuta yote katika barabara kuu na
kuweka alama za vivuko (Zebra) kama inavyoelekezwa na Sheria.
Utekelezaji unaendelea na hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya
Kamati kwa sasa.
4.3 Kuhusu kutoa elimu juu ya matumizi ya mizani inayowezesha gari kupimwa katika mwendo; Hoja
imezingatiwa; elimu imeshaanza na inaendelea kutolewa kwa njia
mbalimbali za mawasiliano kwa umma, ikiwamo mabango yaliyopo eneo la
Vigwaza, vipeperushi kwa Madereva, vipindi vya TV na Redio. Hivyo, hoja
hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.4 Kuhusu
kuanzisha utaratibu wa kupima magari bila gharama katika eneo la
bandarini kabla ya safari ili kuwawezesha wasafirishaji kuzingatia
Sheria kwa kutozidisha uzito; Fedha kwa ajili ya kazi hii zimetengwa
katika Mwaka wa Fedha 2015/16, Usanifu umekamilika na taratibu za
kumpata mkandarasi wa ujenzi zinaendelea. Hivyo, hoja hii imefungwa na
kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.5 Kuhusu
kutoa taarifa ya maandishi kwa umma kuhusu maamuzi ya kutohitaji vibali
kwa ajili ya kuondoa magari mabovu na yaliyopata ajali njiani;Maelekezo
yametolewa kwa TANROADS ili vibali visihitajike wakati wa hali ya
dharura. Iwapo ajali imetokea au gari limeharibika na kufunga barabara,
magari husika yaondolewe na kuyaweka mahali ambapo hayataleta usumbufu
kwa watumiaji wengine. Hatua baada ya hapo ni lazima zizingatie taratibu
na matakwa ya Sheria. Upatikanaji wa vibali hivyo utarahisishwa zaidi
baada ya kuzindua utaratibu wa kupata vibali kwa mtandao (e-permit).
Wizara ya Ujenzi, Mawasiliano na Uchukuzi wameagizwa kuleta taarifa ya
utekelezaji katika kikao kijacho.
4.6 Kuhusu kufanya ukaguzi wa barabara ili kubaini ubovu na mahitaji ya alama katika maeneo mbalimbali na kuyafanyia kazi; Hoja
imezingatiwa na kutekelezwa. Ukaguzi unaendelea kufanyika na alama za
barabarani zinawekwa sehemu stahili. Hivyo, kwa kuwa utekelezaji wa hoja
hii ni endelevu, Kamati imeagiza Wizara ya Ujenzi, Mawasiliano na
Uchukuzi iendelee kutoa taarifa katika kila kikao, kuhusu maeneo
yaliyokarabatiwa na yaliyobaki.
4.7 Kuhusu wadau kutoa taarifa kuhusu maeneo yanayopaswa kuwa na alama za barabarani; Wadau
wamewasilisha taarifa kuhusu mahitaji ya alama za barabarani
zinazostahili kwenye maeneo ya Mlima Sekenke, Iguguno Shamba na Mkoa
wote wa Singida; na pia kona zote za Iyovi mkoani Morogoro.
Utafiti
umefanywa na Wizara ya Ujenzi na kubaini kwamba, jumla ya alama 156 za
barabarani zinahitajika kwa mkoa wa Singida. Kwa awamu ya kwanza jumla
ya alama 80 zimewekwa kwenye maeneo husika. Utekelezaji unaendelea na
Wizara hiyo imeelekezwa kutoa taarifa ya maendeleo katika vikao vijavyo.
4.8 Kuhusu
kukamilisha ubadilishaji wa aina ya malighafi (materials) itumikayo
katika kutengeneza alama za barabarani ili kuzuia kuibiwa kwa alama hizo
kwa ajili ya chuma chakavu; Hatua za kubadilisha mali ghafi na
kuweka alama za zege kulingana na mahitaji ya eneo husika unaendelea.
Hatua za utekelezaji wa zoezi hili zimeanza na pia ni endelevu.
4.9 Kuhusu kufanya marejeo (review) ya Sheria na Kanuni ili malipo katika mizani yafanywe pia kwa fedha za Kitanzania; Kamati
imeagiza TANROADS kwamba, kwa kuwa ukarabati wa barabara zinazoharibiwa
kwa kuzidisha uzito hufanyika kwa dola, malipo ya faini yaendelee
kufanywa kwa dola kama inavyoelekezwa na Sheria au kwa fedha za
kitanzania kwa kuzingatia viwango halisi vya ubadilishaji fedha
vinavyotolewa na Benki Kuu ya Tanzania wakati wa malipo hayo. Hivyo,
hoja hii ya kutaka kurekebisha Sheria imefungwa na kuondolewa mbele ya
Kamati kwa sasa.
4.10 Kuhusu
wamiliki wa daladala na Jeshi la Polisi kukutane ili kujadili na
kukubaliana utaratibu wa utakaotumika katika kufanya ukaguzi wa kawaida
wa daladala na kuteua maeneo maalum kwa ajili ya kaguzi hizo; Kikao
kati ya Jeshi la Polisi Kikosi cha Usalama Barabarani na Wamiliki wa
Daladala na kuwashirikisha pia madereva, kilifanyika tarehe 05/06/2015.
Utaratibu umekubalika na maeneo ya kufanyia kaguzi yamebainishwa. Hoja
imefungwa, lakini Jeshi la Polisi limeagizwa kuendelea kushirikisha
wadau mara kwa mara na kuwasilisha taarifa katika kikao kijacho juu ya
utekelezaji wa zoezi la ukaguzi kama ilivyokubaliwa.
4.11 Kuhusu kuimarisha usimamizi wa Sheria na matumizi ya ratiba na batli; Maelekezo
yametolewa kwa Wakuu wa Usalama Barabarani wa Mikoa (RTO’s) na
usimamizi umeimarishwa. Hatua za utekelezaji zinaendelea na hoja hii
imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.12 Kuhusu kutoa elimu kwa umma kuhusu utoaji wa taarifa za vitendo vya rushwa vinavyohusisha askari wa usalama barabarani; Elimu
juu ya kutoa taarifa za rushwa inaendelea kutolewa kupitia vyombo vya
habari kama Redio na Televisheni. Vipeperushi kuhusu rushwa vimeandaliwa
na kusambazwa. Uelimishaji umma unaendelea kwa kutumia njia mbalimbali
za mawasiliano kwa umma. Hatua za utekelezaji ni endelevu na Jeshi la
Polisi limeagizwa kuendelea kushirikisha wadau ili kuweka mikakati ya
kupata taarifa za vitendo vya rushwa.
4.13 Kuhusu kufuatilia kukamilishwa kwa Kanuni zitakazo wezesha malipo ya faini kufanywa kwa njia ya mtandao; Kanuni
zimekamilishwa na Mfumo umeanza kutumika kwa majaribio katika mkoa wa
Dar es salaam. Hatua za utekelezaji zitaendelea kwa mikoa yote. Jeshi la
Polisi limeagizwa kufanya vikao vya ushirikishaji wadau mara kwa mara.
Hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.14 Kuhusu kuainisha masuala yatakayozingatiwa katika ziara ya mafunzo kwa wajumbe wa Kamati katika nchi jirani; Rasimu
ya masuala ya kuzingatiwa bado inafanyiwa kazi. Kamati imeagiza
Sekretarieti ifuatilie maoni kutoka TATOA na kushirikisha Vyama vingine
vya wamiliki. Hatua za utekelezaji ni endelevu.
4.15 Kuhusu kushirikiana na Halmashauri ili kuteua vituo kwa ajili ya pikipiki hasa katika mkoa wa Kigoma;SUMATRA
imeanza utekelezaji kwa kutuma mtaalam mkoani Kigoma kwa ajili ya
kusimamia zoezi la kuainisha vituo vya pikipiki na bajaji katika
Manispaa ya Kigoma-Ujiji. Hatua za utekelezaji ni endelevu. Kamati
imeagiza utekelezaji uendelee na hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele
ya Kamati kwa sasa.
4.16 Kuhusu
kufuatilia kukamilishwa kwa Kanuni zinazotenganisha makosa ya madereva
na wamiliki zilizowasilishwa kwa Mwanasheria Mkuu wa Serikali;Ufuatiliaji
umefanywa katika Ofisi ya Mwanasheria Mkuu wa Serikali; Rasimu ya
Kanuni hizo imeboreshwa na kuwasilishwa tena kwa Mwanasheria Mkuu wa
Serikali kwa hatua za mwisho kabla ya kutolewa na kuanza kutumika.
Kamati imeagiza Kanuni hizo kukamiliswa haraka, taarifa itolewe na
mawasilisho yafanywe katika kikao kijacho. Hoja hii imefungwa na
kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.17 Kuhusu kufanya utafiti wa mahitaji ya huduma za usafirishaji katika njia kuu; Utafiti
umefanywa kwa kushirikisha Chama cha Wamiliki wa Mabasi (TABOA) katika
njia za Dar-Mbeya, Dar-Mwanza na Dar-Arusha; na taarifa inakamilishwa.
Kamati imeagiza SUMATRA kuwasilisha taarifa ya matokeo ya utafiti katika
kikao kijacho. Hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa
sasa.
4.18 Kuhusu
kufanya utafiti wa mahitaji ya huduma za usafirishaji katika njia
zinazohudumiwa na Daladala katika Jiji la Dar es Salaam; Utafiti
utafanywa katika robo ya mwisho wa mwaka wa fedha wa 2015/2016. Hatua za
utekelezaji zinaendelea na hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya
Kamati kwa sasa.
4.19 Kuhusu kutoa leseni za usafirishaji kwa maombi mapya kwa ratiba za magari ya kuanzia saa 1.30 asubuhi na kuendelea; Utekelezaji
umeanza kwa magari ya abiria yanayoomba leseni kwa mara ya kwanza.
Hatua za utekelezaji wa zoezi hili ni endelevu. Kamati imeagiza wadau
kuwasilisha hoja mpya katika kikao kijacho, kama zipo, kuhusiana na
suala hili. Hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.20 Kuhusu
kuwasilisha mapendekezo kwa mwakilishi wa Wizara ya Viwanda, Biashara
na Uwekezaji juu ya sekta zinazoweza kuendeshwa na wazawa kwa ufanisi
ili kuzingatiwa katika mchakato wa kutengeneza Sera ya usafirishaji kwa
ajili ya wawekezaji wa ndani (Local Content Policy); Serikali
imeanza kulifanyia kazi suala hili kwa pamoja na sekta nyinginezo chini
ya uratibu wa OWM-Uwezeshaji. Hatua za utekelezaji ni endelevu.
4.21 Kuhusu kufuatilia matumizi ya pikipiki, bajaji na magari aina ya Probox (michomoko) katika Mikoa ya Iringa na Kigoma; Ufuatiliaji
umefanywa na SUMATRA. Vikao vya mashauriano na wadau vinaendelea.
Wizara ya Ujenzi, Mawasiliano na Uchukuzi imetoa maelekezo juu ya
utatuzi wa suala hili. Kamati imeagiza SUMATRA kutoa taarifa kwa umma
juu ya hatua zake na kutoa mrejesho katika kikao kijacho juu ya
utekelezaji wa maelekezo ya Wizara. Hoja hii imefungwa na kuondolewa
mbele ya Kamati kwa sasa.
4.22 Kuhusu kuanzishwa kwa jukwaa (forum) la wadau wa usafirishaji kwa barabara; SUMATRA
inaandaa mpango wa namna ya kuanzisha jukwaa hili katika robo ya mwisho
ya mwaka wa fedha 2015/2016. Hatua za utekelezaji zimeanza na
zinaendelea.
4.23 Kuhusu wadau kushirikishwa katika kuelewa utaratibu wa ukokotoaji nauli kwa mujibu wa Kanuni;Wadau
wameshirikishwa katika utafiti wa hali ya mahitaji ya huduma za
usafirishaji (occupancy ratio) katika njia kuu za mabasi ya mikoani
ambao upo katika hatua za mwisho za kukamilishwa taarifa. Ushirikishwaji
zaidi utafanyika kupitia mafunzo ya ukokotoaji yatakayofanyika ndani ya
Robo ya Mwisho wa Mwaka wa fedha 2015/2016. Hatua za utekelezaji
zitaendelea kwa daladala.
4.24 Kuhusu kuharakisha ununuzi wa mitambo ya TBS ya ukaguzi wa ubora wa matairi na vipuri; Utaratibu
wa ununuzi wa mitambo unaendelea na bajeti imetengwa kwa mwaka
2015/2016. Hatua za utekelezaji zimeanza na zinaendelea.
4.25 Kuhusu
kutoa elimu kwa umma juu ya utambuzi wa bidhaa zisizo na ubora na hatua
za kuchukua, hususani kuhusu matairi ya magari na vipuri; TBS
imekuwa ikitoa elimu kwa njia mbalimbali za mawasiliano kwa umma. Hatua
za utekelezaji zimeanza na zoezi hili ni endelevu. Kamati imeagiza
Mkurugenzi wa TBS awasilishe taarifa katika kikao kijacho juu ya hatua
na mikakati ya ukaguzi hapa nchini na katika nchi ambazo TBS haina
vituo/wakala wake wa ukaguzi na namna ya kuzuia Tanzania kuwa dampo la
bidhaa zisizo na viwango.
4.26 Kuhusu kushirikisha sekta binafsi ikiwemo TATOA ili kuwekeza katika vifaa vya ukaguzi wa ubora wa matairi na vipuri; Jukumu
la ukaguzi wa viwango vya ubora wakati wa uingizaji bidhaa ni la
serikali kupitia TBS. Hata hivyo, watumiaji binafsi hawakatazwi kuwekeza
katika kufanya uhakiki wa bidhaa zao baada ya uingizaji huo. Hatua za
utekelezaji ni endelevu.
4.27 Kuhusu
agizo la Kamati kuwa tarehe 20 Agosti 2015, Kamati itembelee mizani ya
Vigwaza ili kupata hali halisi ya kero zinazolalamikiwa na madereva na
kuona namna ya kuzishughulikia; Kamati ilitembelea Mizani ya Vigwaza
tarehe 20/08/2015 kama ilivyoagizwa na mapendekezo ya maboresho
yalitolewa kupitia vikao vya Kamati. Uboreshaji umefanywa na hali ya
huduma za mzani huo inaridhisha. Agizo limetekelezwa na kukamilika; na
hivyo hoja inafungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.28 Kuhusu
Sekretariati kutuma taarifa za mialiko ya vikao na kusambaza Muhtasari
mapema ili wajumbe waweze kujiandaa na vikao vijavyo; Maagizo
yamezingatiwa na kutekelezwa, kulingana na hali halisi inayojitokeza.
Usimamizi wa suala hili utaimarishwa. Hoja imefungwa na kuondolewa mbele
ya Kamati kwa sasa.
4.29 Kuhusu
Mamlaka husika (EWURA na WMA) kuwasilisha Mada kuhusu changamoto na
taratibu za upakiaji, usafirishaji na upakuaji wa mafuta; Mada
ziliwasilishwa na maelezo ya kitaalam kutolewa na wawakilishi wa EWURA,
WMA na kampuni ya PUMA katika kikao cha Kamati cha tarehe 11 Machi,
2016.
Kamati imeagiza EWURA na WMA zifanye utafiti na kutoa taarifa ndani ya
siku 60 kuhusu kasoro (shoti) zinazolalamikiwa na wadau, hususani nchini
Zambia. Wizara husika ziwasilishe taarifa katika kikao kijacho.
4.30 Kuhusu Serikali kutoa ufafanuzi juu ya matumizi ya Mfumo wa Kukata Nukta katika Leseni za Udereva;Ufafanuzi
ni kwamba Mfumo wa ukataji nukta katika leseni za udereva bado
haujaanza kutumika. Pindi ukiwa tayari taarifa itatolewa kwa umma.
Mfumo huo utatumika kwa kila mtu anayeendesha gari kwa sekta zote,
ikijumuisha madereva wa magari binafsi. Hivyo, wadau wameombwa kupata
uelewa sahihi kupitia ufafanuzi unaotolewa na Jeshi la Polisi mara kwa
mara kupitia vyombo vya habari, badala ya taarifa potofu zinazozagaa
mitaani. Hatua za utekelezaji wa hoja hii ni endelevu.
4.31 Kuhusu kukamilisha marekebisho na kuwasilisha mkataba wa ajira ya madereva ulioboreshwa katika vikao vya Kamati; Mkataba
ulioboreshwa umekamilishwa na kuanza kutumika tarehe 01 Julai, 2015.
Wadau walipatiwa nakala ya mikataba na vitambulisho ili waanze kutumia
katika sehemu zao za kazi.
Ukaguzi ulibaini jumla ya mikataba 11, 133 ilitolewa kwa madereva hadi
kufikia Desemba, 2015. Hata hivyo, zoezi la ukaguzi wa mikataba
lilisitishwa kwa maombi ya wawakilishi wa wafanyakazi kwamba, lisubiri
kukamilika kwa majadiliano na muafaka wa viwango vya posho ili
vijumuishwe kwenye mikataba hiyo.
Hata hivyo, kwa sasa ukaguzi utaendelea kwa mujibu wa Sheria baada ya
wadau kuafikiana hivyo. Utekelezaji wa hoja umekamilishwa na imeondolewa
mbele ya Kamati kwa sasa.
4.31.1 Kuhusu Serikali kutoa tamko la kuweka viwango vya posho kwa madereva; Vikao
vya majadiliano ya wadau yamekamilishwa na kuafikiwa kwamba majadiliano
juu ya suala la posho kwa madereva yafanywe kwa mujibu wa Sheria. Hivyo,
Kamati imeagiza Vyama vya Wafanyakazi vitekeleze wajibu wake kisheria
kwa kufanya majadiliano na Vyama vya Waajiri au Mwajiri mmoja mmoja
katika maeneo yao ya kazi.
Kufanikisha
majadiliano hayo, Vyama vya Wafanyakazi ni lazima viandikishe wanachama
kwa asilimia zaidi ya hamsini ya wafanyakazi waliopo sehemu ya kazi ili
vipate uhalali wa kuwawakilisha katika majadiliano na mwajiri husika.
Wafanyakazi nao wajiunge na Vyama kwa mujibu wa Sheria za Kazi na
kuzingatia taratibu za kisheria ili waweze kudai haki, kufanya
majadiliano na kupata haki ya kushiriki migomo kwa utaratibu halali
iwapo hakutakuwa na muafaka.
Kwa
upande mwingine, Waajiri wameagizwa pia kuzingatia Sheria kwa kuruhusu
Vyama vya Wafanyakazi kufanya shughuli zao katika maeneo yao ya kazi na
kufanya majadiliano kisheria ili kudumisha mahusiano mema baina yao,
kukuza tija na ufanisi.
Kamati
imeagiza Idara ya Kazi na SUMATRA kuimarisha kaguzi katika kampuni za
usafirishaji na kuchukua hatua za kisheria dhidi ya yeyote atakayekiuka
taratibu zilizowekwa juu ya masuala haya; ikiwemo kuchukua hatua dhidi
ya waajiri wasiolipa mishahara wafanyakazi wao au wanaolipa chini ya
kima cha chini cha kisheria, kuwashtaki wanaoghushi mikataba na kufuta
leseni kwa wanaokiuka masharti ya leseni hizo.
Kamati
imeagiza pia, Vyama vya Wafanyakazi viwasilishe mbele ya Kamati, orodha
ya wamiliki na madereva wanaokiuka Sheria ili mamlaka husika
ziwachukulie hatua stahiki. Majina hayo yatolewe kwa njia za siri
kupitia mawasiliano na Afisa Kazi waliyetambulishwa.
Hivyo, hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.32 Kuhusu kuhamasisha madereva kujiunga na Vyama vya Wafanyakazi vilivyopo; Serikali
imewezesha kuundwa kwa vyama viwili vya wafanyakazi madereva ambavyo ni
Chama cha Wafanyakazi Madereva wa Malori Tanzania (CHAWAMATA)
kilichosajiliwa tarehe 28/5/2015 na Chama cha Wafanyakazi Madereva
Tanzania (TADWU) kilichosajiliwa tarehe 25/6/2015. Uwepo wa Vyama
hivyo, pamoja na vile vilivyokuwepo awali, vya TAROTWU na COTWU (T),
utawawezesha Madereva kushiriki ipasavyo katika majadiliano ya pamoja
na wamiliki wa vyombo vya usafirishaji kwa lengo la kuboresha maslahi na
haki za madereva.
Vyama
hivi sasa vinawajibika kisheria kufuata taratibu za majadiliano sehemu
za kazi na kuzingatia matakwa ya Sheria na Katiba zao. Vyama husika
vimelekezwa kufika katika maeneo ya kazi na kutangaza sera zao kwa njia
mbalimbali ili kuvutia wanachama wapya na kuwa na nguvu za kisheria
kuwawakilisha na kutetea maslahi ya madereva.
Hivyo, hoja hii imekamilishwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.33 Kuhusu Kutoa mafunzo kwa makundi mbalimbali kuhusu Sheria za Kazi, haki na wajibu wa mfanyakazi na mwajiri; Mafunzo
yalitolewa kwa wajumbe wa Kamati, wajumbe wa TATOA na TABOA kwa nyakati
tofauti kuanzia tarehe 18 Mei, 2015. Uelimishaji umeendelea kufanywa
kwa njia ya vyombo vya habari na ushauri kwa wadau husika kulingana na
mahitaji. Utekelezaji ni endelevu na hoja hii inaondolewa mbele ya
Kamati kwa sasa.
4.34 Kuhusu Serikali kutoa Tamko la kuongeza mishahara ya madareva; Baada
ya kupata ufafanuzi wa kisheria, wadau waliafikiana kuwa suala la
nyongeza ya mshahara liachwe lishughulikiwe na Bodi za Mshahara kwa
mujibu wa Sheria. Uundaji wa Bodi za Mshahara za Kitaifa umeanza na upo
katika hatua za mwisho.
Bodi hizo ndizo zitakazofanya utafiti kwa mujibu wa Sheria na kuboresha
Kima cha Chini cha Mshahara, Vigezo, Hali na Masharti ya Ajira kwa
wafanyakazi wa Sekta ya Umma na Binafsi. Madereva wanawakilishwa katika
Bodi na watapata fursa ya kutoa maoni yao yafanyiwe kazi huko na
kukamilishwa mwanzoni mwa mwaka wa fedha 2016/17.
Hivyo, hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
4.35 Kuhusu
Serikali kufanya marekebisho ya Sheria za Kazi na kuboresha kanuni ili
kuimarisha usimamizi na utekelezaji wa mikataba na maslahi ya madereva;Marekebisho ya Sheria za Kazi, Na. 6 na 7 za mwaka 2004 yalikamilishwa na kupitishwa na Bunge mwezi Julai, 2015.
Kanuni za Sheria za Kazi, Na. 6 na 7 za mwaka 2004 nazo zimeboreshwa na
zinatarajiwa kukamilishwa na Ofisi ya Mwanasheria Mkuu wa Serikali
kabla ya kutiwa saini na Waziri mwenye dhamana ya masuala ya kazi na
ajira hivi karibuni. Aidha, hatua zinaendelea kufanya marekebisho mapya
katika Sheria za Kazi ili kuongeza nguvu za Maafisa Kazi kutoa adhabu za
papo kwa papo kwa wakiukaji.
Jambo hili litasaidia kutolewa kwa mikataba ya ajira na uzingatiaji
Sheria na taratibu za kutoa haki nyingine kwa wafanyakazi wote wakiwemo
madereva. Uwezekano unaangaliwa ili adhabu za papo kwa papo ziweze pia
kutolewa kwa wafanyakazi watakaobainika kutishia au kuitisha migomo
kinyume cha Sheria.
Hivyo, hoja hii imefungwa na kuondolewa mbele ya Kamati kwa sasa.
5.0 Hitimisho:
Serikali
inatoa wito kwa wamiliki wa vyombo vya usafirishaji, viongozi wa vyama
vya wafanyakazi madereva na madereva wote nchini kuzingatia na
kutekeleza makubaliano yaliyokwishafikiwa hadi sasa.
Pamoja
na juhudi za Serikali kutatua mgogoro wa ajira ya madereva nchini,
kumekuwepo matishio ya mara kwa mara ya kuitishwa migomo kwa madereva.
Kamati inawakumbusha Viongozi wa Vyama vya Wafanyakazi Madereva na
Madereva wote kuzingatia taratibu za kisheria katika kufanya migomo
mahali pa kazi, kama zilivyoainishwa katika Sheria ya Ajira na Mahusiano
Kazini, Na. 6 ya mwaka 2004. Kufanya migomo kinyume cha utaratibu ni
kuvunja Sheria na hatua stahiki zitachukuliwa kwa wale wote
watakaoitisha na kushiriki katika migomo hiyo.
Aidha,
Serikali itaendelea kutoa elimu na kufuatilia makubaliano yaliyofikiwa
na hatua za kisheria zitaanza kuchulikwa dhidi ya wale watakaokiuka
utekelezaji wa makubaliano hayo na matakwa ya Sheria kwa ujumla. Taarifa
kwa umma zitaendelea kutolewa juu ya hatua za utekelezaji.
IMETOLEWA NA:
Eric F. Shitindi
MWENYEKITI WA KAMATI
04/04/2016
Tupe Maoni Yako( Matusi Hapana )
